100 NESNE
Aşağıdaki ekranlar arasında geçiş yaparak nesneleri filtreleyebilir, yazarları görebilir veya etiket seçimi yaparak ilgili yazılara erişebilirsiniz.
ALFABETİK
  • All
  • A
  • B
  • Ç
  • C
  • D
  • E
  • F
  • G
  • H
  • K
  • L
  • M
  • Ö
  • P
  • R
  • S
  • Ş
  • T
  • U
  • V
  • Y

Ağaç

ESİN GÜLSEN

Hem yaşamı hem ölümü simgeleyen nadir varlıklardan biridir ağaç. Yaşarken ve öldükten sonra gölgesine sığındığımız…

Altın

MEHTAP TOSUN

Yerin altındaki en saf ve paha biçilmez madene isim olan altın, yerin üstüne çıkarıldığı andan itibaren maddi ve manevi her türden değer hiyerarşisinin en üstünde anlamlar yüklenir.

Anayasa

DİNÇER DEMİRKENT

Bir kavram olarak anayasanın sınırlarını çizmenin güçlüğü bir yana, onu bir nesne olarak ele almak başlı başına zor. Bu yüzden çok defa metaforlara başvurulur.

Ansiklopedi

ÖZGÜR MUMCU

Elbette, ansiklopedi çalışmasını Aydınlanma hareketinin karargâhlarından biri olarak kullanan Diderot’nun ifadesiyle tam örtüşmese de bilginin sistematik şekilde derlenmesinin tarihi, 18. yüzyıl öncesine uzanıyor.

Apartman

ULAŞ BAYRAKTAR

…apartmanların bu topraklarda ortaya çıkışı, Avrupa’dakinin aksine sosyo-ekonomik bir ihtiyaçtan ziyade zenginlik temsiliyle ilişkiliydi.

Araba

GÜLCAN ERGÜN

“Araba sevdası” da ekonomiden siyasete, sanattan edebiyata ve gündelik hayata ülkenin neredeyse bütün serüvenine tanıklık eder.

Ayakkabı

HAKAN KOÇAK

Kuşkusuz uygarlığın gelişimi içinde ayakkabı da salt işlevsel bir nesne olmaktan çıkmış, farklı dönemlerdeki farklı moda akımlarına göre çok farklı şekiller alan bir estetik objeye; sosyo-ekonomik konuma işaret eden bir toplumsal simgeye dönüşmüştür.

Başörtüsü

AYŞE ÇAVDAR
FATMA ÜNSAL

Modern dünyada başörtüsü, yasaklar ve bu yasaklara ilişkin siyasi tartışmanın başlıca bağlamı din ve inanç özgürlüğüdür. Bu açıdan, başörtüsü tartışmasının odak noktası kamusal alana ilişkin kuralların hangi kaynaklara, ne ölçüde dayanılarak belirleneceğidir.

Baston

SUZAN YAZICI

Bastonun tarihi, insanlık tarihi kadar eskidir. Mitolojide tanrıların tanrısı Zeus’un elinde tuttuğu asa ve Hz. Musa’nın denizi yardığı ünlü asa gelir aklımıza ilk olarak.

Bavul

MELTEM GÜRLE

Ancak bagajın altın çağı, 19. yüzyılda seyahatin bir statü sembolü haline gelmesiyle başladı.

Bayrak

FARUK ALPKAYA

Kapitalizmden önce savaşlarda tarafları ayırmanın aracı olan bayrak, kapitalizmin doğuşuyla birlikte önce modern devletlerin egemenlik göstergesine dönüşmüştür.

Beyaz Toros

İRFAN AKTAN

O yalnız erkeklerin süreceği Toroslar, yollar ve yıllar boyunca isimleri alt alta sıralanmış Kürtlerin üstüne sürülecekti ve nihai hedef veya fantezi, dağların zirvesine park etmekti. Bunun için beyaz Toroslara her yol mübah görülmüştü.

Beyaz Tülbent

FERDA FAHRİOĞLU

Beyaz tülbent…“Barış Anneleri” ile sadece sıradan Kürt kadınının baş örtüsü olmayı aşar ve politik bir anlama bürünerek barış aktivizminin sembolüne dönüşür.

Bez

CEYDA SUNGUR

Bugün söz konusu bezlerin çoğu hijyen, kullanım kolaylığı ve değişen tüketim alışkanlıkları gibi nedenlerle kullan-at hale gelmiş ya da şekli, adı; markası, rengi ve muhteviyatı ile değişmiş olsa da bakım nesneleri olma özelliğini koruyorlar.

Bisiklet

AYDAN ÇELİK

Deyim yerindeyse Türkiye’de bisikletin yıldızı cumhuriyet döneminde parlar. Erken cumhuriyet eliti, futbol gibi “yararsız” bulduğu sporlar yerine, dağcılık, atıcılık, atletizm, bisiklet gibi “yararlı” sporları destekler.

Boru

ASLI ODMAN

Esasında “boru”nun şekil ve işlevsel niteliklerine etimolojik ve semiyolojik olarak ve toplumsal cinsiyet açısından değinmek, yüz yıllık cumhuriyet dönemi ötesinde, insan-insan, insan-çevre ilişkisinin dönüşümüne dair ipuçları veriyor.

Boya

ERDEM ÇOLAK

Boya ve fırça uzun yıllardır ressamların hem büyü malzemeleri hem ekmek tekneleri olarak işlev görür.

Cami

DENİZ PARLAK

Şadırvanında erkeklerin sohbetinin yankılandığı, kadınların Ramazan mukabelelerini beklediği, sabah gittiğinde gelen bir diğerini tanıdığın, cuma namazına kimin gitmediğini ayırt ettiğin, kimisi için sevap kaynağı, kimisi için sayısı arttıkça işlevi sorgulanan…

Cemevi

AYHAN YALÇINKAYA

Alevi toplulukların günümüzde cemevlerinin ibadethane statüsüne kavuşturulması ve ibadethanelere tanınan haklardan yararlanması gerektiği ile ilgili taleplerinin son derece meşru ve haklı olduğunu belirtmek gerekir.

Cımbız

FUNDA ŞENOL
Ayla Deniz

Pense, kerpeten ve maşanın akrabası olan cımbız basit bir fizik kanununa göre çalışıyordu ve istenmeyen tüylerden arınmanın yanında tutması zor olan objeleri, elle müdahale etmeden yakalayıp çekebiliyordu.

Cübbe

UMUT AZAK

Kimi zaman ise üniversitenin içini boşaltanlara karşı, bilimi ve akademik özerkliği savunanların sembolü haline gelerek iktidardakileri rahatsız edebiliyor cübbe.

Çadır

ALİ EKBER DOĞAN

…tarım ve bahçecilikten ziyade hayvancılıkla geçinen ve çoğunlukla kolektif farklılık/özerkliklerine düşkün ve barındırdığı patriyarkal veya gerontokratik ilişkilere karşın görece eşitlikçi ilişkileri korumaya çalışan göçebe toplulukların geçici konaklama yerlerinde daimi yuvalarıdır.

Çamaşır

ZELAL FAHRİOĞLU

Başta insanlara giysi, ardından kadınlar için görünmeyen emek işi, sonra da kadınların sosyalleşme alanının ana materyali olmuştur.

Çanta

FUNDA ŞENOL

Hep hayatımızın içinde olduğu için “görmediğimiz,” hakkında düşünmediğimiz; ama, hem nesne olarak kendisi hikâye anlatan hem de içinde birçok hikâye taşıyan çok işlevli bir nesne çanta.

Çarşaf

MELEHAT KUTUN

Nihayetinde kolalısı, ütülüsü, sakız kokulusu, bembeyazı, desenlisi, lastiklisi, pamuklusu, sentetiği, tek ve çift kişiliği ile çeşitlenip sınıfını bulan yatak odalarının, yatakların olmazsa olmazı çarşaf.

Çay

ÖZLEM ŞENDENİZ
FATMA GENÇ

Türkiye’de çayın bir ziraat kolu olarak geliştirilmesinin kökleri, Tanzimat’a kadar uzanmaktadır.

Çöp

MEHMET MUTLU

İmgesine sinmiş kesif kokulara, tanımlarından sızan ekşi sulara rağmen çöpü eşeleyerek toplumu çözümlemek ve kültürü anlamak, kısacası tarih yazmak mümkündür.

Çuval

BEDİZ YILMAZ

Köyden kente göçün alamet-i farikası olarak, şehirler arası otobüslerin orta koridorlarını tıka basa doldurmuş veya arabanın bagajına istiflenmiş çuvallar içinde kente giden erzaklar gelir akla.

Daktilo

İZZET PEMBECİ

…gerçek hayatta sadece sesini duysanız bile kuşkuya düşmeden kaynağını şıp diye anlayacağınız bir nesneyle huzurlarınızdayız.

Dergi

DERYA BENGİ

Türkiye’de, 1934’te birdenbire mecmuadan dergiye atlandı. O yıl dergi sözcüğü, adeta tek başına öz Türkçe hamlesinin savunuculuğunu üstlendi…

Devlet

MELEHAT KUTUN

Bu mutlak devlet, muhtemelen bölüşüm savaşından sonra, klasik ve çoğulcu liberallerin kuramsal katkıları ve toplumsal mücadelelerin zorlamalarıyla sınırlandırılıp daha katılımcı bir görünüm alsa da, devletin asli varlık nedeni bugün de aynı: Mülkiyeti, serbest piyasayı ve yaşamı, anarşiye ve kaosa karşı güvenceye almak.

Dikiş Makinesi

EYLEM YILDIZER

Bugün dikiş makineleri, çeşitli işlevleri olan çok sayıda modeliyle tekstil endüstrisinin temeli olmanın yanı sıra, ev tipi modelleriyle de hem bir hobi aracı hem de ev içi emeğin bir parçası olmaya devam ediyor.

Dolmuş

CEM ÖZATALAY

Türkiye’de, özellikle de büyük şehirde yaşayan bir yetişkinseniz, dolmuşla kararsız ve değişken bir ilişkiye girmekten kaçınamazsınız. Dolmuşun yol açtığı ikircikli duygular sebepsiz de değildir kuşkusuz.

Ekmek

DEMET BOLAT

“Aç mezarı yoktur,” derler eskiler; aslında vardır da bakmayın. Herkesin en kötü “bi lokma” ekmeğe ulaşacağı, hepimizin bu dünyada yiyecek ekmeği olduğu sanılır.

Esrar

CENGİZ ERDİNÇ

Kenevir, yakın doğuya dinsel ritüellerde vecd aracı olarak ve dervişlerle taşındı. Kulaktan kulağa fısıldanan bu gizlilik akidesi, “sırlar” anlamına gelen esrar adıyla yayıldı.

Etek

E. İREM AKI

Günlük hayatımızın bir parçası olan etek, hiçbir zaman sadece bir kumaş parçası olmamıştır. Etek, hayatımızdaki pek çok nesne gibi toplumsal cinsiyetlendirilmiştir, dolayısıyla toplumsal cinsiyet lensiyle irdelenmeyi gerektirir.

Fabrika

MUSTAFA KEMAL COŞKUN

…fabrika, zanaatkârların kullandığı el araçlarının basit bir biçimde makinelere dönüşmesini değil; yeni icat edilen makineler ve emekçilerin bir bütün oluşturacak biçimde biraraya gelmesini ifade ediyor

Film/Sinema

ZEYNEP ÖZEN

Sinema… Çoğu zaman kaybedilmiş savaşların ya da hiç verilmemiş mücadelelerin rövanşı için kullanılan bir düş perdesi.

Gazete

EMRE TANSU KETEN

…toplumsal meselelerin tartışılması, siyasi örgütlenmelerin oluşması ve bunların neticesinde kapsamlı dönüşümlerin gerçekleşmesi anlamında oldukça önemli bir rol oynar. Öyle ki, Hegel, gazetenin modern insan için sabah dualarının yerini tuttuğunu ileri sürer.

Gazino

EMRAH ZIRAMAN

Türkiye’de gazinoların tarihi, doğrudan cumhuriyetin kurulması ile başlar ve ortaya çıkışları cumhuriyetin kültür, kent ve mekân ideallerine paralellik içerir.

Gazoz

HAKAN MERTCAN

Gazoz sadece keyifle içilen, sıcak yaz günlerinin serinleticisi bir içecek değil, “dört mevsimlik” bir kültür bahçesi, özellikle çocukluk anılarını canlandıran bir düş kilidi, ihtiyarlıkta bile hasretle anılan günlerin kol gezdiği bir bellek…

Gecekondu

EYLEM ÇAMUROĞLU ÇIĞ

Gecekondu, köyden kente göçün, Türkiye kentleşmesinin ve kent mekânlarının rant kaynağı olarak görülmesinin metaforu gibidir adeta. Burjuvazi, devlet ve halk arasındaki örtük anlaşmadır.

Gelinlik

EVUN OKUMUŞ

Gelinlik, bir yandan yüklü duygusal anlamlara, bir yandan da ekonomik bir değere sahip özel bir üründür. Duygusal anlamlarıyla birlikte sahip olduğu ekonomik değer, gelinliği önemli bir ticari meta haline getirmiştir.

Gripin

FİLİZ ARIÖZ

İlaç üretimi, cumhuriyet öncesi dönemde yurt dışına bağımlı şekilde başlamış, cumhuriyet döneminde de bu bağımlılık devam etmiş ve yurt içi üretim küçük ölçekte 1926 yılına kadar eczanelerde yapılmıştır.

Harita

JEAN-FRANÇOIS PÉROUSE

Kuruluş döneminden itibaren, Türkiye Cumhuriyeti’nin ana devlet aygıtlarının, haritalara yönelik hiç durmayan aşırı bir milli hassasiyet gösterdiğini söylemek gerekir. Tapu belgesi gibi harita da insanlar arasında derin anlaşmazlığa neden olabilen bir şey olmasının yanı sıra bir tabudur da.

Heykel

AYLİN TEKİNER

Heykel, cumhuriyet ideolojisinin ve rejimin önemli propaganda araçlarından biri olarak kamusal yaşama hızla nüfuz edecek; anıtsal propagandanın başat figürü Atatürk, anıtlarda, ulusu “kuran, koruyan, eğiten” önder olarak betimlenecektir.

Kahve

GÜLNUR ELÇİK

Kahve, sadece kelime anlamıyla değil; çağrışımları itibariyle de pek çok hikâyeye bağlanıyor…

Kamyon

SELİM ÇAKMAKLI

Kamyon, Türkiye’nin sanayileşme serüveninin ve ona eşlik eden ekonomik ve toplumsal dönüşümlerin, çelişkilerin ve çıkmazların orta yerinde görünür bir şekilde duruyor.

Kapı

AYŞE DEVRİM BAŞTERZİ

Kapı, girişe veya çıkışa ve geçişe getirilen bir denetim aygıtı, mahrem olanla kamusal olan arasında bir sınır çizgisi, ardına kadar açılan ve güm diye yüze kapanan, çok zamansa aralığından konuşulan; ancak, zihinlerde o ilk ev resimlerindeki iki boyutu ile resmedilen bir dikdörtgen.

Karne

MELEK ZORLU ÖZTÜRK

Tüm bürokratik mekanizmalar gibi karneler de ilk bakışta, bir kolaylığa ya da hak kullanımına işaret etseler de bir taraftan da bir ayırma, bölme, mahrum bırakma işlevini yerine getiren belgelerdir.

Kaset

BESİM CAN ZIRH

Kaset sadece kaydedilmiş olanın tüketilmesine dayanan bir araç olmaktan çok kullanıcıların da üzerine yeniden kayıt yapabilmesini mümkün kılmasıyla insan yaratıcılığı açısından oldukça farklı bir oyun alanı açıyordu.

Kibrit

HEVAL BOZBAY

Kibrit, icat edildikten kısa süre sonra dünyadaki her evin en temel ihtiyaç malzemelerinden biri haline gelir. Sadece evlerde değil; neredeyse herkesin cebinde, çantasında bulunur. Çünkü o güne kadarki en pratik ve ucuz ateş yakma yöntemidir.

Kimlik

ELÇİN AKTOPRAK

Kimlik kartı da sembolik olarak her vatandaşın “eşitliğini” vurgulasa da, kartın kütük, isim, cinsiyet, din haneleri gibi ayrıntıları kimin “makbul vatandaş” olduğunu kodlamak için gereklidir.

Kitap

MERAL CAMCI

Öyle bir nesneden bahsediyoruz ki ismi de, cismi de, imgesi de tek bir form ve anlama indirgenemeyecek, çoklu formlar ve anlamların duygular, düşünceler, olgu ve olayların teğet, çapraz, iç içe geçtiği, ardı sıra dizildiği devasa bir içerik barındırıyor.

Kömür

ESRA ERGÜZELOĞLU

Kapitalizmi hızlandıran, ulusal sınırları şekillendiren kömür –ve petrol ile birlikte diğer fosil yakıtlar– günümüzde küresel iklim değişikliğinin insan merkezli en önemli sebeplerinden biri olarak görülüyor.

Lamba

NURÇİN İLERİ

… kısacası gündelik hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen farklı tarz aydınlatma vasıtaları, kimi zamansa toplumsal adalet arayışının simgesi oldu.

Maklube

ALİ EKBER DOĞAN

Maklube gibi içeriği ve lezzeti kadar hatta ondan daha fazla simgelediği sosyal-siyasal olguyla tanınan bir yemeği, elbette ambiyansı ve etrafında bir araya gelen insanların oluşturduğu sosyo-mekânsallık bağlamında sofrayla birlikte düşünmek gerekir.

Maske

SÜREYYA KARACABEY

Yüzü gizlemenin, törensel bir boyutu hep vardır. Kutsaldan uzaklaşıldığında bile hangi koşullarda, ne zaman yüzün kapatılacağına kararı, başkaları verir, gizli yüz gerekli izne sahip değilse suçludur.

Mektup

HAKAN MERTCAN

Günümüzde mektup denilince, ilkin elektronik cinsten olandan gayrısı gelmiyorsa da akla, bizim ve bizden önceki kuşakların yüreğindeki esas olarak, zarflar ile sarılıp sarmalanan, allanıp “pul”lanan duygu-düşünce kitabeleridir.

Mendil

BÜLENT ŞIK

Eskiden Şeker Bayramı zamanlarında hediye olarak mendil verildiğini, para ve değerli eşyaların mendilin içine konularak taşındığını hatırlıyorum.

Mor İğne

HAKAN ALTUN

Toplu iğneden mor iğneye mücadelenin kadın serüveni ya da feminizmin dümen suyunda alabora olan peynir gemisinin (veyahut halk arasında bilinen şekliyle şişirilmiş erkekliğin) serencamı.

Muska

M. EMİN BÜYÜKCOŞKUN
OSMAN ÖZARSLAN

Osmanlı’nın Sünnileşmesi ile birlikte, fal, büyü, muska gibi okült sistemleri net bir şekilde birbirinden ayrıştı ve muskanın farkı, bilhassa onun üçgen şeklinde temayüz etti.

Örgü/Dantel

HANDE ÇEVİK

…“başına çorap örmek” deyiminden, entelektüelliğinden şüphe edilen kişilere takılan “entel dantel” lakabına kadar gündelik dilimize konu olan nesnelerdir.

Pamuk

GÖKSEL AYMAZ

Pamuk, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100 yıllık tarihinde de endüstriyel tarım ürünü olma özelliğiyle öne çıkmış, 100 yıllık tarihin ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel süreçlerinde bu özelliğiyle izler bırakmıştır.

Pankart

BURÇAK GÖREL
Onur Aytaç

Pankart, toplumsal hareketlerin ve protestoların sembolik ifadesi, aynı zamanda belleğin tozlu raflarına kaldırılan birçok anın güçlü görsel tanığıdır.

Panzer

SEVİLAY ÇELENK

Tehdidi ya da zor kullanımını dışarıya yönelten ve hiçbir “iş yapmazken” bile caydırıcı olabilen panzer, militarist teçhizatın tamamı gibi her zaman dışarıya olduğu kadar içeriye, yurttaşa da yöneliktir.

Para

AYDIN ÖRDEK

Bir ilişkiler bütünü olarak para, kapsamlı bir cumhuriyet tarihi kavrayışını mümkün kılacağından, ilişkili çok sayıda kavram ve nesneyi temsil eden –örneğin ekonomik/finansal kriz, borç (idaresi), kumbara, piyango bileti, jeton– bir meta-nesne (üst-nesne) olarak da görülmelidir.

Parka

Mustafa Şener

“Devrim vaktiyle bir ihtimaldi ve çok güzeldi,” der Murat Uyurkulak, ilk ve bence en güzel romanı Tol’un (2017) giriş cümlesinde. İşte parka o devrim ihtimalini görenlerin; hatta belki de devrimi bir ihtimal haline getirenlerin alametifarikasıydı, yani 68 ve 78 kuşağının.

Pasaport

DİDEM DANIŞ

Pasaport kelimesi, Fransızca geçmek (passer) ve liman (port) anlamına gelen kelimelerin birleşimiyle “kapı geçişi”ni ifade eder. İlk kez 16. yüzyılda İngiltere’de kullanılan pasaport, bugün uluslararası seyahat yapmak isteyen kişilerin kimliğini ve milliyetini tanımlamak üzere bağlı bulundukları devletler tarafından verilen resmi bir belge. Günümüzde sahte pasaport, biyometrik pasaport, çifte pasaport gibi tanımlarla akla gelen pasaport, devlet ve vatandaş arasındaki ilişkiyi, daha özelde ise, kişinin hareketliliği üzerinde devletin denetim gücünü ifade eden nesnelerden biri.

Postal

İSMET AKÇA

Postalın imlediği ordunun darbeler dahil siyasal hayata müdahale sorunsalı ilerleyen yıllarda da makale başlıklarında, gazete haber ve yazılarında, kitap başlıklarında ve/veya kapaklarında sürekli olarak karşımıza çıkacaktır.

Radyo

İLKAY KARA

Radyonun siyasi tarihte ve kolektif bellekte bıraktığı izlerin tümünün radyo tiyatroları gibi iyicil olmadığı ve dinleyicisini uzun sessizliklere gömmeyi arzulayan tok seslerin radyo aracılığıyla evlere yayıldığı da anılmalıdır.

Rakı

ZELİHA BURCU ACAR

Türkiye, rakıdan hiç vazgeçmemiş ve onu kendine has bir değer olarak kabullenmiş ülkelerden biri. Patent Enstitüsü’nün “nadir bir ticari değer” olarak belirttiği rakı, Türkiye’nin en çok ihraç ettiği içki.

Ranza

MUSTAFA KEMAL BAYIRBAĞ

Yatak, bedenin teslim edildiği bir nesnedir. Mahremdir; zira uyurken bedenin uzantısı haline gelir… Ranza haline gelmiş yataklar, o “mahremler”i, o “bedenler”i ve o “anlam dünyaları”nı üst üste yığan nesnelerdir.

Saat

ZEYNEP VAROL

Modern saatin akrep ve yelkovanının keşfinden çok önce, hemen hemen her büyük uygarlık zamanı ölçmeye çalışmıştır.

Saz

SEMİH SAVAŞAL

Sazın serencamı, cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren inanç alanına ek olarak farklı alanlara da yayılmış, ilerici-gerici gibi birbirine zıt tanımlar alarak sürmüş ve son yüzyılda ana teması saz olan çok renkli tablolar ortaya çıkmıştır.

Sefer Tası

HAKAN ALTUN

Onunla tanışıklığım bir insan ömrünün sınırları içinde kalır; ama, onun kendi tabiriyle dünyada zuhur edişi insanlıkla yaşıt: İnsanlığın bir göbek deliği varsa o, sefer tasıdır.

Sinek

İSHAK EREN PAYDAŞ

Sinek bildiğimiz anlamda bir “nesne” değil; ama, tüm saygınlığıyla, kendi yaşam alanının sınırlarını belirleme konusundaki olanca inadıyla o, gündelik hayatın şekillenmesinde oldukça belirleyici olmuş bir hayvan, bir olgu, eskilerin deyimiyle bir “vakıa.”

Siyah Önlük

PINAR ÖĞÜNÇ

Siyah önlük, ancak 1981’de zorunlu hale gelmişken neden kuşaklara yayılan toplumsal muhayyilede okul önlüğünün karşılığı oluvermiştir?

Soba

HAYDAR ÖZTÜRK

Kullanmak zorunda olmayan bir kesim için düne ait bir nostaljik imge iken; başka bir kesim için dün ve bugünün olduğu kadar yarının da zaruri ısınma aracıdır soba.

Sofra

TÜLİN URAL

Burada yer sofrasından masaya doğru giderken modernleşme ile gelen büyük bir dönüşümün de izini süreceğiz; fakat, keskin dönüşlerini çok da kesin tarihlerle takip edemeyeceğimiz bir dönüşüm olacak bu.

Spiral

ASLI DAVAS

Rahim içi araç (Spiral) özellikle çok çocuk doğurmaktan yorulmuş yoksul kadınların tek umudu haline gelmiştir. Aile planlaması kliniklerinde kadınlara tüm yöntemler hakkında bilgi verilmiş ama, sadece RİA’dan ücret talep edilmemiştir.

Süpürge

BAHAR EMGİN
ESRA ATALAY TUNA

Böylece elektrikli süpürge yeni cumhuriyetin kadınını, Batılı hemcinslerine denk, modern iş görme ve yaşam biçimine eriştirecek bir alternatif olarak ortaya çıkar.

Şapka

AYŞE DURAKBAŞA

Sosyal tarihimizde kılık kıyafette ve dolayısıyla baş giyimindeki değişiklikler, Osmanlı İmparatorluğu’nda Tanzimat dönemi ve sonrasındaki modernleşme tarihi ile ilintilidir.

Şeker

FATMA GENÇ

Doğada var olan bir bitkinin geçirdiği kimyasal ve teknik dönüşümler sonucunda biçim alan, şeker dediğimiz o hoş, ince, bembeyaz toz nasıl oldu da “olağan” ve “çok” tüketilen bir besin ve çeşni maddesine dönüştü?

Şırınga ve Aşı

FİLİZ ARIÖZ
Feride Aksu Tanık

İlkokul yıllarında, okulda aşı için sıraya girdiğinizde sürekli sıranın sonuna geçen, sıra kendisine geldiğinde ise korkudan ağlayan, bağıran, hatta kaçmaya çalışan bir arkadaşınız olmuştur mutlaka.

Taş

MERAL AKBAŞ
Özge Kelekçi

Taş sanki hayatı tutar; kim açsa, kırsa, baksa içine görür bütün yeryüzünü her zerresinde.

Telefon

SIRRI EMRAH ÜÇER

Şirketler, bankalar ve bilcümle piyasa aktörü için mobil telefon şebekesi ve ilişkide olduğu görsel işitsel eğlence dünyası, ardı kesilmez bir kazanç kapısı. Devletler içinse telefon cihazları üzerinden şirketlerin elde ettiği güç, ürkütücü.

Televizyon

BERMAL AYDIN

Televizyon… Kimilerine göre sihirli kutu, kimilerine göre aptal kutusu… Kimi zaman darbe habercisi, kimi zaman “kuzucuklarım” diyen Adile Naşit’in şefkatli sesi…

Tespih

LEYLA ŞİMŞEK RATHKE

Tespih, yuvarlak boncukları ve dairesel şekli1 ile bütün bir kozmolojiyi, evrendeki gezegenleri, kâinatın tekrarlayan döngüselliğini resmederken, onu çeken insan da ritmik hareketleriyle evrendeki bu kozmolojik döngüye, tevekkül halindeki varoluşuyla iştirak ediyor gibidir.

Tezek/Sergin

MEHMET ŞARMAN

Kışların oldukça uzun geçtiği Doğu Anadolu Bölgesi için tezek, uzun süre aranan, insanları fazlaca meşgul eden ve yapısı, kalorisi, işlem görme şekliyle onlarca isim ve sıfat kazanmış bir nesneydi.

Tohum

ESRA GÜVEN

Bir yerel tohumun yolculuğu, ekilmesi ve yeşermesi, kültürünün ekilmesi ve yeşermesi anlamına gelir. Tohum ekilmeye devam ediliyorsa bu kültür yaşıyor, ekilmiyorsa ölüyordur diyebiliriz; hem kültürel hem de varoluşsal anlamda.

Top

SELİN YILDIZ

İnsanları bir araya getiren, peşinden koşturup keyiflendiren; kimi zaman ayrı düşüren, öfkelendiren sihirli bir nesne gibi top.

Traktör

SİNAN YILDIRMAZ

Bugün adına traktör dediğimiz araç ise, tarımsal üretimde kullanılmak üzere Sanayi Devrimi ile birlikte makinenin muazzam çeki gücüyle birleştirilerek emek-yoğun bir üretimin hem niteliğine hem de niceliğine etkide bulunmuştur.

Tren

TANIL BORA

Tren, 19. yüzyılın ortalarından 20. yüzyıl başlarına dek, modernliğin en gösterişli aletlerinden, en güçlü imgelerinden biri…

Tütün

MELDA YAMAN

Tütün deyince ne gelir aklınıza? Buram buram hasretlikle, “sigaramın dumanına saklasam seni” diye diye sarılan bir cigara mı? …

Uçak

ESENGÜL AYYILDIZ

Sömürgeciliğin Batıdaki ülkeler açısından esas zenginleşme kaynağı olduğu 1900’lü yılların başlarında uçak, bir havadan tahakküm aracı olarak oldukça işlevsel.

Vapur

T. GÜL KÖKSAL

İstanbul’da vapurların kendilerine özgü bir tipolojileri vardır. Birbirine benzeyen yönleri olmakla birlikte farklı yerlerde tasarlanan, hatlara göre biçimlenen vapurlar arasında önemli farklar da olurdu.

Vitrin

ALİ TANSU BALCI

Evleri süsleyen büfelerden vitrinlere, küçük mağaza vitrinlerinden alışveriş merkezlerindeki devasa mağaza vitrinlerine ve nihayetinde toplumun ve bireyin vitrinleştiği bir döneme uzanan bir tarihselliğin söz konusu olduğunu söylemek mümkündür.

Yağ

AYŞE GÜL YILGÖR

İnsanların ne zaman, hangi yağı kullandığı, yağ kullanım alışkanlıklarının değişimi, içinde bulunulan dönemin iktisadi, politik ve sosyal koşullarıyla; üretim ve bölüşüm ilişkileriyle büyük bir paralellik gösteriyor.

Yol

DENİZ KİMYON

Gündelik hayatta türlü amaçlarla kullanılan ve yeniden tanımlanan hareketlilikler zemini olan yol, yapımı ve dönüşümü ile her daim siyasetin ve tartışmanın konusu. Bir yatırım ve hizmet sunumu olarak hiç eskimeyen bir siyasi vaat.

YAZARLAR
Ali Ekber Doğan  •  Ali Tansu Balcı  •  Aslı Davas  •  Aydan Çelik  •  Aslı Odman  •  Aydın Örnek  •  Ayhan Yalçınkaya  •  Ayla Deniz  •  Aylin Tekiner  •  Ayşe Çavdar  •  Ayşe Devrim Başterzi  •  Ayşe Durakbaşa  •  Ayşe Gül Yılgör  •  Bahar Emgin  •  Bediz Yılmaz  •  Besim Can Zırh  •  Burçak Görel  •  Bülent Şık   •   Bermal Aydın  •  Cem Özatalay  •  Cengiz Erdinç  •  Ceyda Sungur  •  Demet Bolat  •  Deniz Kimyon  •  Deniz Parlak  •  Derya Bengi  •  Didem Danış  •  Dinçer Demirkent  •  E. İrem Akı  •  Elçin Aktoprak  •  Emrah Zıraman  •  Emre Tansu Keten  •  Erdem Çolak  •  Esengül Ayyıldız  •  Esin Gülsen  •  Esra Ergüzeloğlu  •  Esra Atalay Tuna  •  Esra Güven  •  Evun Okumuş  •  Eylem Çamuroğlu Çığ  •  Eylem Yıldızer  •  Fatma Genç  •  Fatma Ünsal  •  Faruk Alpkaya  •  Ferda Fahrioğlu  •  Feride Aksu Tanık  •  Filiz Arıöz   •   Funda Şenol   •  Göksel Aymaz  •  Gülcan Ergün  •  Gülnur Elçik  •  Hakan Altun  •  Hakan Koçak  •  Hakan Mertcan  •   Hande Çevik  •  Haydar Öztürk  •  Heval Bozbay  •  İlkay Kara  •  İrfan Aktan  •  İskender Eren Paydaş  •  İsmet Akça  •  İzzet Pembeci  • Jean-François Pérouse  •  Leyla Şimşek Rathke  •  Mehmet Mutlu  •  Mehmet Şarman  •  Mehtap Tosun  •  Melda Yaman  •  Melehat Kutun  •  Melek Zorlu Öztürk  •   M. Emin Büyükçoşkun   •  Meltem Gürle  •   Meral Akbaş   •  Meral Camcı  •  Mustafa Kemal Bayırbağ  •  Mustafa Kemal Coşkun  •   Nurçin İleri   •  Onur Aytaç  •  Osman Özarslan  •   Özge Kelekçi   •  Özgür Mumcu  •  Özlem Şendeniz  •  Pınar Öğünç  •  Selim Çakmaklı  •  Selin Yıldız •  Semih Savaşal  • Sevilay Çelenk  •  Sırrı Emrah Üçer  •  Sinan Yıldırmaz  •  Suzan Yazıcı  •  Süreyya Karacabey  • Tanıl Bora   •  T. Gül Köksal  •  Tülin Ural  •  Ulaş Bayraktar  •  Umut Azak  •  Zelal Fahrioğlu  •  Zeliha Burcu Acar  •  Zeynep Özen  •  Zeynep Varol
ETİKETLER